نوشته شده توسط:
سینا
و
|
شنبه 87 تیر 22 10:55 صبح
|
تاریخچه:
همانطور که از وجه تسمیه دهشک و بزن آباد بر می آید قریه های قدیمی دهشک و بزن آباد از قرای قدیمه واز قدمت و پیشینه بالایی برخوردار است؛ وجود قبرستان های قدیمی همچون گورستان گبرها و گور دخمه های موجود در این منطقه مؤید حضور و اقامت اقوام زرتشتی ایرانی موسوم به ساگارتیان می باشد که پیش از دوره اسلامی در برخی از مناطق قهستان ساکن بوده اند. همچنین قبرستان های متعدد در این روستا حکایت از وجود جوامع بشری در ادوار مختلف تاریخی در این منطقه می باشد که می توان علاوه بر قبرستان گبرها به قبرستان صوفیان وقبرستان فعلی با قدمتی دیرین اشاره کرد. در تقسیمات کشوری دهشک و بزن آباد جزء نیم بلوک از بلوک های قدیمی ولایت قهستان و قاینات به شمار می رفته . حمد الله مستوفی در کتاب نزهة القلوب (730 قمری) قهستان را اینگونه معرفی می کند: قهستان 16 ولایت است از جمله : ترشیز، تون، بجستان، بیرجند، خوسف، شاخن، فَشارود، دهشک و بزن آباد دشت بیاض، جنابذ (گناباد)، خور، زیرکوه، طبس مسینا، طبس گیلکی، قاین، درح و مومن آباد. ودر جای دیگر نویسد بلوک فَشارود در آب هوا ومحصول با بلوک شاخن متقارب است. لطف الله بهدادینی خوافی مورخ مشهور دوره تیموری در کتاب حافظ ابرو ولایت قهستان را مشتمل بر چند قصبه و ناحیت بزرگ می داند، از جمله: قاین، جنابذ(گناباد) ، ناحیت بیرجند، تون(فردوس)، زیرکوه، ناحیت بجستان، ناحیت نهارجان، طبس گیلکی و رقه، شاخن، فَشارود، ناحیت مومن آباد، ترشیز(کاشمر)، طبس مسینان و خوسف دهشک و بزن آباد دشت بیاض، . معین الدین اسفزاری در کتاب روضة الجنات (تالیف 879) قهستان را مشتمل 9بلوک به شرح زیر می داند: تون، طبس مسینا، دهشک و بزن آباد دشت بیاض، نهار جان، مومن آباد، شاخن، فَشارود، جنابد و زیرکوه. در کتاب صور الاقالیم تالیف ابو زید بلخی از نویسندگان عهد شاه عباس صفوی، از بلوک فَشارود به عنوان یکی از بلوک های نه گانه قهستان نام برده شده است. در کتاب احیاء الملوک که از کتب قدیمه است در صفحه نهم از آن گوید که قهستان را سام بن نریمان بنا نهاد وعمده قهستان خطه قاین است واین ولایت به ده بلوک تقسیم می شود: بلوک مومن آباد، زیرکوه و دهشک و بزن آباد دشت بیاض، قاین،شاخن، فَشارود، شاه آباد، سنجاب رود، نهارجان وعربخانه الی کوه شاه واین تقسیم مطابق عهد صفویه ونادراست که معمول بوده است. زین العابدین شیروانی در کتاب بستان السیاحة (تالیف 1247 قمری) از فَشارود به عنوان یکی از 16 ولایت قهستان یاد می کند. اعتماد السلطنة وزیر دارالطباعة ناصر الدین شاه در کتاب مرآت البلدان قرای بلوک فَشارود را مختصراً بیان می دارد. در کتاب جغرافیای تاریخی سرزمینهای خلافت شرقی تالیف گای لِسترانج مستشرق انگلیسی(1854-1933) اشاراتی به نیم بلوک شده است. در اواخر دوره صفویه قهستان به تدریج تجزیه شد و قاین مرکزیت ایالت پهناور و پر آوازه قهستان بزرگ را از دست داد و از آن پس قهستان کوچکتر بنام ولایت قاینات شکل گرفت، در این سالها قهستان کوچک به 5/9 بلوک به شرح ذیل تقسیم شده بود؛ ( در این دوره بلوک فَشارود موقتاً به بلوک القور تغییر نام یافت.) 1-بلوک شهاباد خوسفرود 2- بلوک پسکوه قاین و چرمه و بیهود 3- بلوک القور 4- بلوک زیرکوه و زهان 5- بلوک مومن آباد و سربیشه 6- بلوک نه و بندان 7- بلوک عربخانه و مختاران و هردنگ 8- بلوک شاخن 9- بلوک قاین و نیم بلوک در زمان نادرشاه افشار بلوک القور مجدداً به بلوک فَشارود تغییر نام پیدا کرد و حکومت ولایت قاینات به ایل خزیمه به سرپرستی امیر اسماعیل خان خزیمه واگذار گردید که قاینات به 10 بلوک به شرح زیر تقسیم گردید: 1-مومن آباد 2- زیرکوه 3- دهشک و بزن آباد دشت بیاض4- شاخن 5- قاین 6- فَشارود 7- شهاباد 8- نهارجان 9- عربخانه 10- بیرجند واسیلی ولادیمیر بارتولد مستشرق رومی (1901میلادی)قهستان را اینگونه معرفی می کند: قهستان ولایتی است کوهستانی در جنوب خراسان که چند راه را به هم متصل می کند . در قسمت جنوبی نخل می روید و بقیه ولایت نقاط سردسیر است. بر طبق اظهارات دکتر بارتلد منطقه قاین به 9بلوک به شرح زیر تقسیم می شود :1. نه 2. سنی خانه 3. زیر کوه 4. خوسف 5. القور 6. نهار جان 7. قاین 8. نیم بلوک 9. سهوا ولایت قاینات دردوره زندیه و قاجار و اوایل پهلوی به 10 بلوک مذکور بوده است.
|
|
نظرات شما ()
|
|
|