پارت نام یکی از اقوام ایرانی است که در شمال و شمال شرق ایران سکونت داشتهاند . پارتها را برخی از تاریخ نویسان از اقوام سکایی دانسته اند ! که به زبان پهلوی سخن میگفتند و آنها را شاخهای از گروه پارنی PARNI از قوم داهه یا داخ معرفی کردهاند که در ناحیه پرثوه ( منطقهای در خراسان بین گرگان و کومس ) زندگی میکردند . با نام پرثوه برای نخستین بار در کتیبههای بیستون و نقش رستم در زمان هخامنشیان برخورد میکنیم که ...
پارت نام یکی از اقوام ایرانی است که در شمال و شمال شرق ایران سکونت داشتهاند . پارتها را برخی از تاریخ نویسان از اقوام سکایی دانسته اند ! که به زبان پهلوی سخن میگفتند و آنها را شاخهای از گروه پارنی PARNI از قوم داهه یا داخ معرفی کردهاند که در ناحیه پرثوه ( منطقهای در خراسان بین گرگان و کومس ) زندگی میکردند . با نام پرثوه برای نخستین بار در کتیبههای بیستون و نقش رستم در زمان هخامنشیان برخورد میکنیم که نشان میدهد آن ولایات جزو شاهنشاهی هخامنشی محسوب میشدند . نقش اصلی این ایرانیهای دلاور پس از اشغال ایران توسط یونانیها و مقدونیان مشخص میشودکه چه جانانه با بیگانگان جنگیدند و آنها را از ایران بیرون کردند ، بلکه حتی رومیان را در اوج قدرتشان بارها شکست دادند ! رومی که سربازانش تقریباً تمامی اروپا و قسمتی از آفریقا را گرفته بودند و در آسیا هم به پیشروی خود ادامه میدادند که پارتیان همچون یک سد محکم در برابر آنها ایستادگی کردند و شکستشان دادند . پارتها تنها سلسه پادشاهی در ایران بودند که نگذاشتند ایران به دست بیگانگان بیفتد یعنی از نظر قدرت دفاعی از سلسله هخامنشیان و ساسانیان به مراتب قویتر بودند . شیوههای تدافعی آنها بر پایه جنگ و گریز و خسته کردن سپاه دشمن تا حد مرگ بوده است ! گفتن این نکته ضروری است که پارتها قریب به سیصد سال در حال جنگ با رومیها بودند وچه خوب از عهده این کار برآمدند . حتی آخرین پادشاه پارتها با نام اردوان پنجم ( که به دست اردشیر بابکان کشته شد ! ) در برابر ماکرینوس و کاراکالای حیلهگر رومی که میخواست با توطئهای کثیف اردوان پنجم را بکشد پیروز شد و حتی به روم خراجی هم تحمیل کرد ! دوره پارتها را می توان دوره استقلال و تولد دوباره ایرانیان دانست .
پارتها حدود پنج قرن در ایران پادشاهی کردند و پادشاهان بسیاری در سلسله اشکانی داشتند . تاریخ دقیق پادشاهی بسیاری از این پادشاهان به درستی مشخص نیست ! گاهی تاریخنویسان به خصوص تاریخنویسان رومی نام دو یا سه پادشاه را با یکدیگر ذکر میکنند و این جای تعجب دارد و گاهی باعث گیج شدن انسان میشود! ممکن است برخی نامها و یا سالهای پادشاهی اشتباه باشد و به راستی در سلسله اشکانی به ناشناختهها و پرسشهای بسیاری بر میخوریم . تاریخ نویسان رومی دقیقاً همه چیز را ذکر نمیکردند ؛ آن بخشی برای ایشان مهم بود که جنگی بین پارتها یا رومیها در گرفته باشد و یا قراردادی بین طرفین منعقد شده باشد . بدبختانه این هم بخشی از ناشناختههای تاریخ ایران باستان است . به هر حال در اینجا نام این پادشاهان و تاریخ تقریبی پادشاهی آنها برای دوستان علاقمند آورده میشود :
پیش از میلاد مسیح
ارشک یکم ( 247 - 250 پ.م )
تیرداد ( 211 - 247 پ.م )
اردوان یکم ( 191 - 211 پ.م )
فریاپاتس ( 176 - 191 پ.م )
فرهاد یکم ( 171 - 176 پ.م )
میترادات یکم ( 139 - 171 پ.م )
فرهاد دوم ( 129 - 139 پ.م )
اردوان دوم ( 124 - 128 پ.م )
میترادات دوم ( بزرگ ) ( 90 - 124 پ.م )
گودرز یکم ( 90 - 95 پ.م )
ارد یکم ( 80 - 90 پ.م )
سیناتروک ( 70 - 80 پ.م )
فرهاد سوم ( 57 - 70 پ.م )
میترادات سوم ( 54 - 57 پ.م )
ارد دوم ( 38 - 54 پ.م )
فرهاد چهارم ( 29 - 38 پ.م )
تیرداد دوم ( 2 - 29 پ.م )
پس از میلاد مسیح
فرتاسس ( 4 - 2 م )
ارد سوم ( 8 - 6 م )
ونونس یکم ( 8 - 10 م ) Vonones
اردوان سوم ( 38 - 10 م )
تیرداد سوم ( 36 - 35 م )
وردانس یکم ( 47 - 40 م ) Vardanes
گودرز دوم ( 51 - 40 م )
ونونس دوم 51 میلادی
بلاش یکم ( 78-51 م )
وردانس دوم ( 58 - 55 م )
بلاش دوم ( 80 - 78 م )
پاکر ( 105 - 80 م )
اردوان سوم ( 90 - 80 م )
بلاش سوم ( 147 - 105 م )
اسروس ( 109 - 129 م ) Osroes
پارثاماسپتس 116 میلادی Parthamaspates
میترادات چهارم ( 147 - 140 م )
بلاش چهارم ( 191 - 147 م )
اسروس دوم 190 میلادی OsroesII
بلاش پنجم ( 208 - 191 م )
بلاش ششم ( 218 - 208 م )
اردوان پنجم ( 224 - 216 م ) ( آخرین پادشاه اشکانی )
|